Kiedy i jak zacząć naukę języka obcego u dziecka? O etapach i metodach nauczania opowiada Justyna Berczyńska, właścicielka Szkoły Językowej Creative English i nauczycielka języka angielskiego, wychowania przedszkolnego i wczesnoszkolnego.
Podstawowe pytanie, które zadają sobie rodzice zastanawiający się, czy zapisać dziecko na kurs angielskiego w żłobku lub przedszkolu: Czy to ma sens? Kiedy najlepiej rozpocząć naukę dziecka języka obcego i co świadczy o jego gotowości?
Niestety w żadnych książkach, pismach nie znajdziemy jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, kiedy jest najlepsza pora na rozpoczęcie przygody z nauką języka obcego. Według mnie, mamy trojga dzieci i nauczycielki wychowania przedszkolnego i języka angielskiego, zasada jest prosta. Im wcześniej, tym lepiej.
Obserwujmy swoją pociechę i reagujmy natychmiast na pozytywny oddźwięk świetnej zabawy przy piosence czy bajce obcojęzycznej. „Chwytajmy byka za rogi” i szukajmy miejsca, szkoły językowej, która zapewni naszemu dziecku świetną zabawę w obcym języku.
Czy to będzie u dziecka w wieku 2 lat czy 5, to nie ma znaczenia. Pamiętajmy, że nauka ma się łączyć z czymś przyjemnym dla dziecka, przede wszystkim ze wspaniałą, niezapomnianą zabawą, od której nie będzie się chciało oderwać. Dosłownie! Nigdy nie możemy nakazywać dziecku, że musi uczestniczyć w kursie językowym. To najprawdopodobniej przyniesie odwrotny skutek i dziecko nie będzie chciało uczęszczać do szkoły językowej.
Jeżeli ktoś usilnie nie chce zapisywać dziecka na kurs w szkole językowej, stwórzmy mu szansę na osłuchanie się z językiem obcym w domu. Jeżeli dziecko ma czas w ciągu dnia, który może spędzić przed TV, włączajmy piosenki, bajki, rymowanki w języku angielskim, hiszpańskim, czy jakimkolwiek innym Wybór należy do nas, świadomych rodziców, którzy wiedzą, ile w obecnych czasach znaczy znajomość języków obcych.
Jak wyglądają etapy nauki? Kiedy spodziewać się pierwszych efektów?
Pierwszy etap nauki języka obcego małych dzieci to etap milczenia – podobnie jak przy nauce języka ojczystego, dzieci bacznie słuchają i obserwują osobę dorosłą, nauczyciela. Najważniejsze na tym etapie jest osłuchanie się ze słowami oraz krótkimi zdaniami w języku obcym.
Drugi etap to początki mówienia, kiedy maluch zaczyna wypowiadać słowa oraz pojedyncze frazy, zdania. Mając już pewien zasób wyrazów w swoim języku, maluch rozpoczyna samodzielnie budować zdania. Kolejny etap to rozumienie, gdzie dziecko na podstawie znanej części słów dopowiada sobie znaczenie całości. Następnie rozpoczyna się etap budowania zdań i swoich wypowiedzi.
Nie możemy jednoznacznie stwierdzić, że u wszystkich dzieci efekty pojawią się w tym samym czasie. Pamiętajmy, że każdy maluch jest inny i rozwija się w swoim tempie. Nie możemy naciskać, aby dziecko po kilku godzinach zajęć mówiło, odpowiadało na pytania. Jeżeli nie chce, nie możemy zmuszać. Nie nalegajmy. Jeżeli dziecko chętnie uczęszcza na zajęcia językowe, dajmy mu szansę na rozwój. Na efekty czasami warto poczekać. One nadejdą i z pewnością zaskoczą wszystkich.
Pamiętajmy, że do efektów nauczania języka obcego u maluchów zaliczamy wypowiedziane słowo w języku obcym. Każdą próbę komunikacji w języku obcym. Naszym zadaniem jest nagradzać każdy językowy wysiłek naszego dziecka i chwalić, chwalić i jeszcze raz chwalić!
Dla wielu osób nauka kojarzy się z robieniem notatek i podręcznikiem - ale to przecież niemożliwe w przypadku maluchów! Jakie metody sprawdzają się w ich nauce?
Wyobraźcie sobie dziecko dwu- lub trzyletnie siedzące przy stoliku na zajęciach i rozwiązujące karty pracy. Stanowczo mówię NIE dla nauczania podręcznikowego dzieci w wieku przedszkolnym.
W tym wieku dzieci mają naturalną potrzebę ruchu, co musimy przełożyć na nauczanie języka obcego. Maluchy szybko się nudzą, dlatego często powinniśmy zmieniać aktywności i zabawy aby maksymalnie przykuć ich uwagę.
W swojej pracy, z dziećmi w wieku przedszkolnym wykorzystuję metodę Total Physical Response, która idealnie sprawdza się w nauczaniu maluchów. Metoda, która krótko mówiąc pozwala ilustrować ruchem ciała wszystko to, co wypowiadamy. Dzięki tej metodzie możemy wprowadzić nowe słownictwo oraz funkcje językowe, utrwalić materiał, grać w przeróżne gry. Mamy ruch, świetną zabawę i naukę języka obcego w jednym.
Przykładowo, śpiewamy piosenkę w której występują zdania „Clap your hands” – co robimy? - klaszczemy, „Turn around” – obracamy się, „Jump up high” – wysoko skaczemy. Ilustrujemy ruchem ciała wszystkie zaśpiewane czynności. Główną rolę odgrywa tu nauczyciel, który prowadzi całą grupę i którego dzieci naśladują.
Do zalet techniki reagowania całym ciałem należy zaliczyć, że dziecko nie czuje się skrępowane na zajęciach oraz rozumie i szybciej zapamiętuje używany podczas nich język czy inne wprowadzane zagadnienia.
W swojej pracy z maluchami często wykorzystuję pacynki, które dzieci wprost uwielbiają. Odgrywamy scenki, rozmawiamy z nimi, zadajemy pytania. Dzieci często utożsamiają się z ulubioną pacynką. Zdarza się, że dziecko które niechętnie otwiera się przed nauczycielem, podczas zajęć z pacynką buzia mu się nie zamyka.
Na zajęciach z maluchami główną rolę odgrywa również rytmizacja. Język angielski jest niezwykle melodyjny i często posługujemy się różnymi ciekawymi pomocami, typu patyczki, kubeczki, własnoręcznie wykonane grzechotki, gazety, czy nasze ręce, paluszki, po to aby wystukać rytm wyrazów oraz całych konstrukcji zdaniowych. Są to ćwiczenia, które bardzo angażują wszystkie dzieci.
Zajęcia w przedszkolu to dla niektórych za mało, szczególnie gdy dziecko chętnie mówi lub śpiewa po angielsku. Jakie są 3 praktyczne wskazówki dla rodzica, który chce brać czynny udział w nauce języka?
Drogi Rodzicu, jeżeli nie jesteś przekonany, że znasz język obcy na poziomie co najmniej zaawansowanym, najlepiej zostaw nauczanie dzieci osobom, które będą w stanie ich nauczyć poprawnej wymowy, akcentu, artykulacji głosek, intonacji. Zdecydowanie łatwiej jest uczyć kogoś od początku, niż korygować czyjeś błędy.
Jeżeli chcesz uczestniczyć w rozwoju językowym swojego dziecka, wspieraj je i daj możliwość oglądania bajek, słuchania piosenek np. w języku angielskim. Ciesz się z każdego sukcesu językowego swojego dziecka! Traktujcie naukę języka obcego nie jako przymus, a jako rozwijanie talentu! Trzymam mocno kciuki za Wasze decyzje!
Justyna Berczyńska
Właścicielka Szkoły Językowej Creative English
Nauczyciel języka angielskiego, wychowania przedszkolnego i wczesnoszkolnego.
Prywatnie żona i mama trojga wspaniałych dzieci 7-letniej Martusi, 5-letniej Gabrysi i 3-letniego Michałka.
